Vitray Nedir?

Tasarlanan desenin ortaya çıkarılabilmesi için renkli camların bir araya getirilmesi sanatına vitray denir.

Cam süsleme sanatı da denilebilir. Vitray'ın güzelliği, ışığın vitrayın içinden süzülmesi ile ortaya çıkar. Işık yoğunluğuna göre farklı renklere ve güzelliklere bürünen vitray, gölge hareketleri, bulutların, ağaç dallarının yaprakların hareketine göre de farklı görünümlere sahip olabilmektedirler ve göze çok hoş görünürler. Vitray, estetik anlamda ustalık gerektiren aynı zamanda yaratıcılık isteyen bir sanat dalıdır. 

 Camın şekil verilebilir, esnek, yumuşak ve şeffaf bir malzeme olması, çeşitli tekniklerin kullanılmasına olanak sağlar. Gösterişli ve büyüleyici eserlerin ortaya çıkmasını kolaylaştırır. Camı tasarlayan sanatçının hayal gücü ve yeteneği ile bütünleşen vitray sanatı işlenen mekanın güzelliğine göre değer kazanır.

Vitray süsleme sanatının, kalıp ve imalat yöntemlerinde geçmiş yüzyıldan günümüze kadar önemli aşamalardan geçmiştir. Dini tasvirli vitray desenlerinin dışına çıkılarak insan figürleri, manzaralar, çiçek desenleri gibi tasarımlar yayılmaya başlamıştır. Vitray sanatında işlevsel teknikler de geliştirildi. Amerika da New York ’lu ünlü tasarımcı L. Comfort Tiffany vitray sanatı için farklı bir uygulama tekniği geliştirdi. Kurşun çubuklar yerine bakır folyo şeritler kullanmaya başladı. Ayrıca bazı farklı cam türleri geliştirdi; opal, renkli opal ve sedefli camlar gibi. 

Kullandığı camlar ve tekniği ile çok farklı aydınlatmalar da ortaya çıkardı. Vitray , artık dini ve görkemli yapılarda kullanılan bir süsleme olmaktan çıkıp evler , salonlar, vb için dekoratif unsur şeklinde de kullanılır hale geldi. 

 

Vitraylar ham maddesi cam olan geleneksel sanatların başında gelir ve genellikle camilerin, sarayların, köşklerin pencerelerinde parlayan renkli camlar olarak görülür.

Topkapı Sarayı, Süleymaniye Camisi, Yeni Cami, Sultan Ahmet Camisi, Şehzade Türbesi bu sanatın en güzel örneklerine sahiptir.